Daar waar je struikelt ligt je schat…

Deze wijze les leerde ik op mijn 19de van een heel wijs en liefdevol mens. Deze les is van onschatbare waarde gebleken op mijn pad. Ik hoor je denken, hoezo ligt mijn schat precies op de plek waar ik onderuit ben gegaan? Ja het lijkt ook een grote paradox.

Op een bepaalde manier is dat het ook. Als we gevallen zijn willen we vaak zo snel mogelijk weer opstaan. Vooral door gaan. Gevoelens van schaamte, ongemak of niet goed genoeg zijn kunnen keihard opkomen op het moment dat je onderuit bent gegaan. Je bent je baan kwijtgeraakt, je zit met een burn-out thuis, je bent een heel dierbaar iemand verloren, je staat op een kruispunt en vraagt je soms stilletjes af wat de precieze zin van het/je leven is, etc.

Soms struikelen we zo hard dat we eenvoudig weg niet snel door kunnen gaan. Plat op de grond worden we gedwongen om stil te staan. Te reflecteren op ons zelf. Ons leven. Op wat van echte waarde is. Op wat er echt toe doet in het leven.

De moeilijke momenten kunnen daarmee een katalysator zijn voor groei en ontwikkeling. Voor een nieuw begin. Voor een nieuwe koers. Voor een nieuwe manier van contact met jezelf en de ander. Voor leven vanuit een verrassend nieuw perspectief. Dat weet ik uit eigen ervaring en zie ik ook bij de mensen die ik coach.

Voor de duidelijkheid, het is zeker geen snel glanzend Tjakka verhaal. Het is enorm glibberig proces van opstaan, opnieuw gevloerd worden, weer opstaan en (soms heel wankel) weer doorgaan. Een proces dat gepaard kan gaan met een fikse dosis angst en pijn en waar je soms volledig de moed verliest.

Wat mij helpt is de gedachte dat we niet alleen zijn op het pad van vallen en weer opstaan. Dat het onlosmakelijk met ons mens zijn is verbonden. Dat velen ons zijn voorgegaan.

Wil je er meer over lezen?

Brené Brown schreef in er een mooi boek over met de beloftevolle titel ‘Sterker dan Ooit – de wijsheid van vallen en opstaan’.

In dit inspirerende filmpje vertelt Brené Brown waarom ze zo gelooft in de schat die verborgen zit in het vallen en weer opstaan.

Wees een ware detective en ontdek je talent!

Regelmatig spreek ik mensen die verzuchten dat ze ‘geen idee’ hebben wat hun bijzonder maakt; wat hun unieke talenten zijn. Ze voelen zicht een ‘Jack of all trades en Master of none’. En daarbij is de frustratie dat hun talent niet optimaal uit de verf komt. Gek genoeg zijn het vaak succesvolle mensen die uitblinken in hun vak. Ergens zitten ze kennelijk zo dicht op het goud, dat ze het over het hoofd zien. Erg jammer, want je talenten kennen is heel bevredigend en ook essentieel om ze optimaal voor je te laten werken.

Een aanwijzing om je talenten op het spoor te komen is om je nieuwsgierigheid z’n werk te laten doen. Je talenten op het spoor komen vraagt een onderzoekende geest en wat doorzettingsvermogen. Als een ware dectective ga je op onderzoek uit….

Wil je weten hoe het zit met jouw talenten? Kom ze op het spoor met de onderstaande 4  tips. 

1) STOP! Neem eens de tijd om jezelf minimaal een week te observeren. Kijk eens naar je eigen situatie alsof je er voor het eerst naar kijkt. Fris en nieuw. Welke onderdelen en aspecten van je werk geven je plezier, energie en lijken bijna als vanzelf te gaan? Wanneer heb je werkelijk het verschil gemaakt? Waar ben je trots op? Deze aspecten wijzen erop dat hier een of meer talenten van jou tot zijn recht komen. En hoe zou je deze nog verder kunnen versterken?

2) Ga op dezelfde manier eens na wat je belemmert om je talenten optimaal in te zetten. Doe ook dit zo onbevangen en geïnteresseerd mogelijk. En neem geen genoegen met je eerste antwoorden. Blijf je eigen vragen (zoals ‘wat belemmert mij precies?’ en: ‘wat kost mij veel energie en waardoor?’) herhalen. Zo kom je onderliggende hickups op het spoor.

3) Je omgeving kan je ook veel input geven. Vaak zien de mensen om je heen talenten en kwaliteiten van jou die voor jezelf minder zichtbaar zijn. Vraag eens twee goede vrienden en twee bevriende collega’s wat jouw grootste talenten en belemmeringen zijn.

4) Om krachtig te excelleren is het belangrijk dat je weet wat je wilt. Doe een brainstorm met jezelf en maak op een A4 een actieplan: wat wil ik eigenlijk precies? hoe, waar en met wie? wat heb ik daarvoor nodig? welke concrete stappen wil ik wanneer zetten? welke investeringen vergt dat en welk inkomen gaat dit opleveren? Wees realistisch in je doelstellingen. Leg de lat vooral niet te hoog. Maak het concreet, zet het in de tijd en vooral: doe het.

En hoe raakt dit thema jou? Ik lees graag jouw reactie op dit artikel.

Waarom relaxed op je doelen afgaan werkt

Via Twitter en Linkedin vlogen de nieuwsbrieven me om de oren met titels als ‘Maak 2013 tot jouw droomjaar’, ‘Stel ook je succesvolle bedrijfsdoelen nu’, etc. Dat zette me aan het denken. Uiteraard moedigen wij mensen ook aan om doelen te stellen. Dat geeft richting en focus. Het maakt je effectiever.

Het gevaar is alleen dat je in je enthousiasme om het vanaf nu ‘echt anders te gaan doen‘ de lat te hoog legt. Voordat je het weet zit je met een giga waslijst aan voornemens en doelen, die je op voorhand al vermoeien…

En dan raken – ondanks je mooie intenties – die doelen en voornemens langzaam maar zeker op de achtergrond. In de zomervakantie spelen ze vaak nog een keer op. Waarna je aan het einde van het jaar mismoedig en met een schuldgevoel constateert dat het je – weer – niet gelukt is. En zo draai je in cirkeltjes rond. Van goede voornemens maken, ze toch weer breken, etc.

Ik hoorde de laatste weken regelmatig mensen zeggen dat ze ronduit een hekel hebben gekregen aan goede voornemens maken, ‘dat ze dat echt niet meer gaan doen’. Daarover mijmerend bedacht ik me: als voornemens – deep down – voortkomen uit een idee dat je jezelf niet goed genoeg vindt, dan is het ook logisch, die weerzin. Niet echt een prettig idee, dat die lijst van voornemens je aanstaart en ongelovig lijkt te zeggen ‘Nou, gaat het je dit jaar dan ein-de-lijk wel lukken?!’.

Dan maar alle voornemens en doelen rücksichtslos over boord kieperen? Nee, want doelen stellen is wel degelijk nuttig. Het kan alleen eenvoudiger en relaxter. De kans dat je daarmee werkelijk een stap gaat zetten neemt toe. Enkele suggesties die je op weg kunnen helpen:

  1. Essentieel is je houding waarmee je jezelf ‘in het nekvel grijpt’. Bekijk die eens rustig. Ben je stimulerend, vriendelijk, aanmoedigend, uitdagend of bullebak je jezelf als een sergeant naar de eindstreep? Stel je je doelen vanuit een natuurlijk vertrouwen en verlangen om te groeien of is je strenge innerlijke criticus aan het woord die vindt dat  het vanaf nu echt beter moet? Onderzoek wijst uit dat een liefdevolle en vriendelijke houding naar ons zelf (met zelfcompassie) een succesfactor is voor persoonlijke ontwikkeling en groei.
  2. Stel jezelf de vraag: wat is op dit moment echt belangrijk in je leven? Wat wil je centraal stellen dit jaar? Neem de tijd om op deze vraag te broeden. Praat erover met je partner of vrienden. Maak niet een enorme waslijst. Kies een tot twee zaken die je prioriteit wilt geven. Je kunt er vanuit gaan dat wat je bewuste aandacht en ruimte geeft, gaat groeien.
  3. Stel voor je prioriteitsgebied concrete, praktische en haalbare doelen en sub-doelen. Het SMART-principe (Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdgebonden) kan je hierbij helpen. Een voorbeeld: ‘Stel, je wilt de balans tussen werk en privé verbeteren, dan kun je bijvoorbeeld als subdoel stellen: ‘Op mijn vrije dag check ik mijn werkmail niet meer of niet vaker dan 1 keer per dag’ of: ‘Uiterlijk maart 2013 bespreek ik de werkdruk met mijn baas’.
  4. Leg je lijstje met doelen en subdoelen weg en bekijk het een paar dagen later met een frisse blik. Schrap dan de doelen waarvan je nu al weet dat je daar niet echt achter staat of die niet realistisch zijn.
  5. En tot slot: humor en vriendelijkheid zijn je beste vrienden als je er even niets van bakt.Nieuwe gewoontes ontwikkelen kost gewoon tijd. En bedenk, elke dag biedt je weer nieuwe rondes en nieuwe kansen. Daar heb je geen jaarwisseling voor nodig.

Great acts are made up of small deeds ~ Lao Tzu

Ontdek ook het geheim van niet-doen

Heb jij ook wel eens het gevoel dat je zo ontzettend hard aan het rennen bent? Dat je steeds op weg bent. Van A naar B(eter). Dat je stiekem uit kijkt naar het moment dat je meer rust hebt, naar het moment dat je het werk doet dat je echt wilt, dat je werk-privé meer in balans is. Merk je dat je jezelf (en je omgeving) belooft: nog even en dan wordt het echt beter….

Tijdens Re-treat now! nodigde ik de deelnemers uit om elk streven naar beter en anders, elk onderweg zijn, los te laten. Boeddhisten noemen dit ook wel voorbij elke hoop en vrees. Dus voorbij de hoop dat het beter wordt en voorbij de vrees dat het nooit beter zal worden. En ja, als je dat dan werkelijk doet, dan valt het stil. We zeggen vaak dat we rust zoeken, maar als het dan gebeurt dan kan dit voor onze dagelijkse geest een behoorlijk ontregelende situatie zijn.

Onze geest is een doener. Die wil dingen ondernemen, verbeteren, veranderen. die wil afleiding. We hebben van nature een voorwaartse drive. We willen ontwikkelen en groeien als mens. En daar zit ook een grote schoonheid en kracht in. Helemaal niets mis mee. Veel van wat wij mensen hebben neergezet zou er niet zijn zonder die krachtige impuls.

Tegelijkertijd: als dit ontwikkelingsstreven onvoldoende verankerd en geworteld is in een stevige basis dan raak je op den duur ver weg van huis. Vervreemd van jezelf en je diepere drijfveren en waarden. Verwijderd van wat jij werkelijk wilt bijdragen aan de wereld. Je bent dan keihard aan het rennen en aan het werk, maar waarom eigenlijk? Is het ambitie, is het hang naar financiële zekerheid, is het idealisme of weet je het eigenlijk niet?

Een krachtige en effectieve manier om op koers te komen en te blijven is regelmatig tijd in te ruimen voor niet-doen. Voor stilte, eenvoud en rust. Ontdek het geheim van niet-doen zelf in 5 praktische tips:

  1. De eerste stap is eenvoudig en effectief. Benut de ‘verloren’ tijd in de trein of auto naar of van je werk op een plezierige manier. Lees een boek dat je inspireert, zet een luisterboek op of kijk eens zomaar uit het raam. En als je fietst naar je werk, zet ook dan je zintuigen wijd open en geniet wat vaker van de wereld om je heen.
  2. Bekijk en plan je agenda op zowel korte als lange termijn bewust en boek ook ‘lege tijd’ in. Tijd voor bezinning, reflectie, genieten en gewoon niet-doen. Pareer bezwaren en ‘ja-maar’-gevoelens resoluut. Het is bewezen: regelmatige pauzes dragen bij aan je effectiviteit en plezier.
  3. Midden in de hectiek van alledag kun je regelmatig micro-pauzes nemen. Dit doe je bijvoorbeeld door je aandacht op je adem te richten en die een paar keer te volgen. Dat kun je ook doen terwijl je in een lang werkoverleg zit, of in een lastig gesprek met een klant. Zo verruim je je perspectief en breek je uit de waan van de dag. Geloof me, dit zal je denkcapaciteit en oplossend vermogen absoluut ten goede komen!
  4. Zit een collega of je baas je op de hielen dat iets NU meteen gedaan moet worden en voel je je behoorlijk klem gezet? Ga op je handen zitten en reageer niet onmiddellijk. Vraag je eerst af: is het wel jouw taak, is het werkelijk zo urgent en belangrijk of kan het best even wachten? Zo pak je je eigen betrokkenheid en de regie terug.
  5. Tot slot, heel belangrijk, realiseer je dat je elke dag, elk moment weer opnieuw kunt beginnen met niet-doen. Wees zachtmoedig en vriendelijk naar jezelf als je je volop in de fast-forward aantreft, je weer veel te moe op de bank ligt of je gefrustreerd voelt als het ‘je weer niet gelukt is’. Een flinke dosis humor en relativering zijn hierbij ook onontbeerlijk.

Neem het niet persoonlijk! Dat scheelt je veel hoofdbrekens

Veel van onze energie gaat zitten in ons druk maken over wat anderen van ons vinden. Een voorbeeld uit de praktijk. In een werkoverleg valt je baas nogal bot en onbehouwen naar je uit. Zij vindt je voorstel voor een nieuw belangrijk project ok, maar lijkt vooral bezig met alles wat er niet aan deugt. Alhoewel je je baas kent als een kritische persoon, schrik je toch. Je probeert de situatie zo goed mogelijk te redden en tegelijkertijd bekruipt je een zwaar gevoel. Aan de ene kant voel je zelfverwijt (‘Heb je wel voldoende eraan getrokken? Wat heb je over het hoofd gezien?’). Aan de andere kant ben je kwaad op je baas en heb je het idee dat je het in haar ogen ook nooit goed kunt doen. Het voelt alsof je weer klein bent en bij je moeder op het matje wordt geroepen…..

De rest van de dag kun je het voorval niet loslaten. Je bespreekt het met je collega’s en thuis met je partner. Ook in je bed lig je nog te malen. Gedachten dat je baas je echt niet ziet zitten, dat je die graag gewilde promotie wel kunt vergeten, dat je baas een muts is die van leidinggeven niets snapt etc., blijven zeuren. Kortom, het kost je een bak met negatieve energie en ook tijd. Het lukt je niet goed om je te herpakken, dit tot je eigen frustratie.

Is dit herkenbaar? Vast wel. We zijn van nature sociale wezens, gericht op samenwerking en verbinding. Juist in relaties is het dus spannend, want precies daarin bestaat het risico van verlies van verbinding, van kwetsing. Dergelijke gevoelens – door gebrek aan vriendschappelijkheid op het werk, machtsstrijd, conflicten, etc. – kunnen het werkplezier en ook je effectiviteit flink verpesten.

Maar zou het niet prettig zijn als er een manier zou zijn om vaardiger om te gaan met zo’n situatie? Zodat het je minder in de greep krijgt. Een manier waarmee je recht doet aan jezelf en de ander. En je sneller kunt schakelen.

Een simpele sleutel hierin is: neem het niet te persoonlijk. Ja, hoor ik je al denken: ‘Die is goed, als dat de oplossing was, had ik dat toch gedaan? Bovendien, daar komt die baas dan mooi mee weg, terwijl ik er wel last van heb!’.

Kennis van de werking van onze psyche is hierbij behulpzaam. Vaak als we verstrikt raken in een situatie of overreageren belanden we in een ‘oude film’. Meestal een oude film uit onze jeugd. Zo werkt onze geest nou eenmaal, als projector van bekende beelden uit het verleden. Zo ook bij je baas uit bovenstaand voorbeeld. Ze keek waarschijnlijk vanuit haar film naar de situatie, van daaruit reageerde ze. Misschien voelt ze zich onder grote druk staan van de directie, en is ze bang dat ze niet aan hun eisen voldoet. Dit kan bijvoorbeeld een oude onzekerheid van niet goed genoeg zijn triggeren. Factoren die weinig met jou persoonlijk op dit moment in deze situatie te maken hebben.

Het helpt dus om uit te zoomen en te bedenken dat je baas niet in de eerste plaats ‘hier en nu’ reageert. En niet onbelangrijk: te realiseren dat jij mogelijk in je eigen film belandt of dreigt te belanden – en welke dat is.

Maar hoe doe je dit? Hieronder 6 tips om dingen minder persoonlijk te nemen:

  1. Haal in zo’n moeilijke situatie een paar keer diep adem en wees vooral vriendelijk voor jezelf. Stop moeilijke gevoelens of lastige gedachtes die je opmerkt niet weg. Integendeel geeft ze de ruimte in jezelf, neem een time-out. Een wandeling van 10 minuten kan al veel verschil maken.
  2. Als je wat ruimte hebt genomen t.a.v. je situatie, ga dan eens na bij jezelf in welke film je zelf was beland. Het is soms best lastig om daar in je eentje achter te komen. Een tip is om in je gedachten terug te gaan naar het vervelende voorval en jezelf af
  3. te vragen: Hoe oud voelde ik me in die situatie en welke beelden, associaties van vroeger komen als vanzelf op?Dit haalt waarschijnlijk al ‘hitte’ uit de huidige situatie.
  4. Realiseer je dan dat de ander, je baas, waarschijnlijk ook acteert in zijn of haar eigen film. Ook al lijkt het heel anders, vaak heeft specif
  5. iek gedrag van de ander dus wonderlijk weinig met jou te maken.
  6. Erg behulpzaam: check je aannames bij de ander. In het bovenstaande voorbeeld kun je tegen je baas zeggen: ‘Ik heb het gevoel dat je mijn projectvoorstel onder de maat vindt, dat je missschien teleurgesteld bent in mij en daarom zo reageerde. Klopt dit?’ Dit kan ongelofelijk veel tijd en energie schelen. Door je aannames te toetsen kun je kijken of ze wel kloppen (vaak blijkt van niet) en/of er adequater op reageren doordat ze expliciet worden.
  7. Focus vervolgens samen met de ander op waar je met hem/haar op één lijn zit, wat jullie bindt. Je deelt vaak veel meer dan je denkt. In het bovenstaande voorbeeld kan dit bijvoorbeeld zijn dat je het allebei heel belangrijk vindt om goede resultaten neer te zetten, door de grote druk die jullie voelen vanuit de organisatie. Dit besef blijkt vaak een heel krachtig u
    itgangspunt voor het doorbreken van een vijandig beeld, dat je in dit soort situaties al snel van een ander creëert.
  8. Waarschijnlijk heb je inmiddels meer ruimte om na te gaan: wat zou ik (nog) willen zeggen of doen? Wil je nog iets zeggen naar de ander? Of wil je je creativiteit juist op andere vlakken inzetten? Jij kunt dat bepalen. Zodat jij optimaal tot je recht komt.

 

Vergroot in 5 stappen je werkgeluk en effectiviteit

Afgelopen week las ik verheugd het artikel van Linkedin CEO Jeff Weiner, waarin hij zegt dat hij compassie ziet als een van zijn belangrijkste ingrediënten voor succesvolle bedrijfsvoering en leiderschap. Bijzonder dat Jeff Weiner als leider van een high-tech bedrijf zonder terughoudendheid het belang van de ontwikkeling van ‘soft skills’ ondersteunt, met verwijzing naar Boeddhistische wijsheden. Daarmee vormt hij onderdeel van een wereldwijde beweging. Je had het misschien al door: het Boeddhistische gedachtegoed is super hot. Goed nieuws! Want de lering van Boeddha sluit opmerkelijk goed aan bij de verlangens, behoeftes en noden van ons moderne mensen.

Waarom is zoiets als compassie precies zo waardevol op de werkvloer? Op de korte termijn kan compassie bijvoorbeeld helpen om een lastige situatie met een collega het hoofd te bieden en te transformeren tot een vruchtbare samenwerking. Op de langere termijn draagt het bij aan prettigere en effectievere relaties met je collega’s. En wat blijkt: meer dan 60% van de Nederlanders vindt dat hun werkgeluk wordt bepaald door de sfeer op het werk en of je goede relaties onderhoudt met je collega’s. Logisch ook. De mens is van nature een sociaal wezen en gericht op samenwerking en verbinding. Als dit gevoel van verbinding ontbreekt dan gaan we ons ongelukkig voelen. En dat zien we ook bij onze klanten: je onvoldoende gezien, gehoord of gewaardeerd voelen, gebrek aan vriendschappelijkheid op het werk, machtsstrijd, conflicten etc., kunnen het werkplezier flink verpesten. En effectiever word je beslist niet van.

Let wel, gelukkig zijn in je werk is geen kortstondig, oppervlakkig gevoel, dat je zomaar weer ‘kwijt’ kunt zijn. Nee, werkgeluk is meer een mindset die kunt ontwikkelen en trainen. Een mindset die je aanspoort om maximaal te presteren en je potentieel te benutten. Als je plezierig werkt dan ben je gemotiveerd om het beste uit jezelf en anderen te halen.

Hoe ontwikkel je een compassievolle attitude? Wetenschappers hebben ontdekt dat onder andere door beoefening van meditatie en mindfulness ons volgroeide volwassen brein nieuwe verbindingen kan maken en de samenwerking tussen de hersenhelften kan versterken. Hierdoor worden we flexibeler en vaardiger om lastige situaties het hoofd te bieden, ons repertoire aan strategieën om met situaties om te gaan wordt uitgebreid en we worden compassievoller. We kunnen eenvoudiger onze automatische reacties onderbreken en vaker met een open, vriendelijke houding onszelf en de ander tegemoet treden. Kortom, ‘soft skills’ zoals compassie, wijsheid enz., zijn geen aangeboren eigenschappen, maar iets wat te ontwikkelen valt.

Koers houden in turbulente werksituaties en dan ook nog op een compassievolle manier. Dat blijkt een uitdaging te zijn. Want juist in spannende, stressvolle situaties wordt ons primitieve deel van onze hersenen, het reptielenbrein, actief. En voor we het weten schieten we in onze primaire overlevingsstrategieën van vechten, vluchten of verstijven. En dat is vaak allesbehalve compassievol. Wie kent het niet? Een collega waarvan je vindt dat die net een verkeerde toon aanslaat in een email. Je voelt de irritatie opvlammen en voordat je het weet stuur je per kerende post een venijnig repliek. Of je baalt van een zeurende klant die je werk onvoldoende waardeert. En al snel ben je onhandig of onaardig tegen hem.

Maar dit hoeft dus niet zo te gaan. Je kunt je op dit punt ontwikkelen, zodat je vaardiger en compassievoller kunt gaan sturen in dit soort situaties.

Hieronder 5 eenvoudige tips die bijdragen aan een compassievolle relatie met jezelf en je collega’s en daarmee aan je werkgeluk en effectiviteit:

  1. Neem in een lastige situatie een time-out. Haal een kop koffie, loop naar het kopieerapparaat, ga een blokje om. Wees eens nieuwsgierig naar jezelf en hoe het met je is. Simpel gesteld kun je zeggen dat in geval van een ‘overreactie’ er vast een pijnlijke plek bij je is geraakt. Onder een simpele irritatie blijkt dan meer te zitten. Mogelijk voel je je onvoldoende gezien, gewaardeerd, gerespecteerd, etc.
  2. Wat je ook denkt of voelt, benader het met vriendelijkheid. Zelfcompassie blijkt een ‘wondermiddel’, zoals we in onze vorige E-zine schreven. Mild zijn naar jezelf versterkt je zelfvertrouwen en gevoel van veiligheid en kracht.
  3. Wees ook eens nieuwsgierig naar de ander in kwestie. Ga in zijn of haar schoenen staan. Als je wat afstand hebt genomen, vraag je dan bijvoorbeeld eens af: ‘Bedoelt je klant, collega of baas het echt zo onvriendelijk, is hij er echt op uit om je dwars te zitten?’ Of spelen er andere dingen. Zou de ander bijvoorbeeld ook de druk kunnen voelen om te presteren, had hij misschien zijn dag niet of voelt hij zich onzeker? Dus bekijk het eens door de bril van de ander: was dit nu echt een persoonlijke aanval op jou? Waarschijnlijker is het vooral een uitdrukking van iets wat in hem of haar leeft.
  4. Bedenk: de ander is ook een mens die gelukkig wil zijn. Een open deur eigenlijk, vaak vergeten we dat de ander (zeker als we het moeilijk met hem hebben) net als wij gewoon een mens is die ook gelukkig wilzijn. Door in de schoenen van de ander te gaan staan zul je meer besef hebben van wat ook wel onze ‘gedeelde menselijkheid’ wordt genoemd. In conflictsituaties, ook op het werk, kan dit een belangrijke sleutel in de ‘ontwapening’ zijn. En het blijkt helemaal niets af te doen aan wat voor jou belangrijk is. Integendeel, het blijkt dat je juist hierdoor ontspant en je kracht terugkrijgt.
  5. Nu je wat losser en vrijer staat in de situatie heb je de ruimte om na te gaan: wat zou je (nog) willen zeggen of doen? Niet acuut reageren maar de storm over laten waaien betekent zeker niet dat je een lijdend voorwerp bent. In tegendeel. Nu ben je waarschijnlijk veel creatiever, inventiever om je situatie op te lossen. Met meer luchtigheid en gemak ook. Je bent uit de automatische keten van actie en reactie gestapt. Je kunt nu met meer eigen wijsheid en compassie te werk gaan.

 


Mis jij jouw gouden moment?

‘Ik ben ervan overtuigd dat elk moment ons de kans biedt de loop van ons leven te wijzigen (…), onszelf opnieuw te orienteren. Elk moment biedt ons de gelegenheid – hoe slecht we ons ook voelen – om diepe rust en kalmte te ervaren. Een levensveranderende ervaring heeft niet veel tijd nodig: die kost niet meer dan één moment’ – Martin Boroson

Heb je ook een druk en vol leven? En heb je soms ook het idee dat het leven keihard doorraast en jij alsmaar van alles ‘moet, moet, moet’? Van je organisatie, je baas, je klanten, die bepalen wat jij moet doen en zelfs hoe en wanneer je dat moet doen? En wellicht doe jij daar zelf ook nog een streng schepje bovenop. Zoiets in de trant van ‘die offerte moet vanavond af, kom op, even de schouders er onder!’

Veel hardwerkende mensen lopen rond met het idee dat ze tijd voor zichzelf zouden willen hebben. Om bijvoorbeeld een retraite te doen. Omdat ze van anderen hebben gehoord hoe fijn of behulpzaam dat voor hen was. Omdat je nu overal leest, in wetenschappelijke publicaties, maar ook in populaire media, hoe goed dit voor je kan werken. Of omdat je gewoon eens even helemaal niets wilt doen. Herkenbaar?

Dan is misschien ook herkenbaar dat je er gewoon niet aan toe komt om het ook werkelijk te doen. Het kost immers tijd en precies die heb je niet. Je overvolle agenda staat het je niet toe, zo lijkt het. Daarmee zijn we dus weer terug bij af: je leven is zo vol dat je niet veel speelruimte voelt om dingen te doen die niet ‘moeten’ maar die je graag zou willen doen. En schaar jij daar tijd voor jezelf ook onder?

Op de keper beschouwd mis je misschien voldoende eigen regie over je (professionele) leven. En vraag je je stiekem – of openlijk – af of jij wel doet wat je werkelijk wilt doen. Je wilt gewoon meer zelf bepalen. Eigenlijk ben je op dit moment vooral toe aan een time-out, een pauze. En dat is een heel adequaat antwoord op je onvrede!

Want juist een moment van pauze, een retraite, letterlijk ‘je terugtrekken’ kan je helpen om weer de regie te pakken! Hoe werkt dat? In het kort: door de boel even de boel te laten maak je letterlijk een breuk met je automatische piloot. Je zet figuurlijk een stok in de rivier – jij gaat stil staan – terwijl de rivier doorstroomt. Je ontspant en komt tot rust. En dat op zich is al heerlijk en doet je goed.

Maar daardoor ontstaat er ook ruimte om in contact te komen met NU. Het gouden moment van ons leven. Daar waar je leven zich werkelijk afspeelt. Je voelt weer verbinding met jezelf en wat er in en om je speelt. Een fundamentele ‘touch base’.

In die verbinding met jezelf krijg je informatie, inzichten over hoe het met je is en nieuwe inspiratie voor wat je echt zou willen. Dit is een vruchtbare basis voor je handelen, voor nieuw creatief gedrag. Zoals wel wordt gezegd: door beoefening van mindfulness en meditatie leer je je geest en daarmee jezelf aansturen zoals een vaardige ruiter zijn paard. Kortom, een retraite is heel nuttig. En dat hebben veel succesvolle professionals inmiddels ontdekt.

Vertrouw jij jezelf?

Twee weken geleden ben ik terug gekomen van een prachtige retraite onder leiding van de inspirerende Sakyong Miphan Rinpoche. Het was op een mooie plek in Frankrijk met ruim 250 mensen uit 26 verschillende landen.

Centraal in de retraite stond dat wij mensen, jij en ik, van nature ‘basic good’ zijn. Dat dit onze ware menselijke aard is. Dit bracht nogal wat beroering in de zaal, waar ook veel niet-boeddhisten zaten. Het blijkt voor onze westerse geest een nogal omstreden boodschap. Die regelrecht indruist tegen het wijd verbreide idee dat mensen van nature geneigd zijn tot het slechte. Dus zeg maar: ‘basic badness’.

Frans de Waal, hoogleraar psychologie, schrijft bijvoorbeeld in zijn bestseller ‘Een tijd voor empathie’ dat onze maatschappij inclusief ons economisch systeem gebouwd is op het idee dat mensen vooral egoïstisch en zelfzuchtig zijn. Frans de Waal concludeert echter uit langdurig onderzoek dat wij mensen van nature geneigd zijn tot het goede. Dat we van nature empathisch zijn en juist gericht op verbinding en het ondersteunen van elkaar.

Hoe komt het toch dat we zo vaak uitgaan van ‘basic badness?’ Het lijkt wel in het DNA van onze cultuur en samenleving te zitten. In de kerk hebben mensen eeuwenlang gehoord dat ze schuldig en zondig zijn. De reclame laat zien dat je pas echt gelukkig kunt worden met dat ene perfecte nieuwe product, of na die ene droomreis. Op school moeten we presteren, anders blijven we zitten, of halen we niet het diploma dat uitzicht biedt op een goede baan en het bijbehorende aanzien. Is het een wonder dat we in het westen vaak in een stand staan, waarin we vooruit willen, dingen willen doen?

Het moet altijd meer en beter, want het is nooit goed genoeg. Dus het is niet verrassend dat veel van ons onbewust denken: wij zijn niet goed (genoeg). Deze innerlijke grondtoon geeft natuurlijk geen vertrouwen en geen krachtige, ontspannen basis aan ons leven en werk. De snelheid en complexiteit van de huidige tijd draagt er nog meer aan bij dat we vaak weg raken van onszelf. Dat we weinig verbinding met onszelf voelen en terecht komen in een keurslijf van moeten, controle en veranderdrift.

Maar, stel je nu eens voor dat je echt goed, he-le-maal ok bent. Dus niet vanwege al je prestaties en wat je bereikt hebt. Nee, gewoon omdat je een mens bent. Dat alles aan jou, precies zoals het is, compleet en juist is. Hoe is dat? Wat merk je? Is dit nog een brug te ver? Denk je dan eens in dat een goede vriend(in) jou volledig zijn of haar vertrouwen geeft. In jou gelooft. Uitgaat van jouw goedheid. Ervaar je het verschil? Hoeveel vanzelfsprekend gemak en rust dit geeft. Ontspanning en vertrouwen.

Mogelijk komt dit nogal soft en new-agerig op je over. Gek eigenlijk. Want het besef is al duizenden jaren oud en over de hele wereld in allerlei filosofische en mystieke tradities beschreven.

En het thema is springlevend! De Amerikaanse hoogleraar Kirsten Neff heeft vorig jaar het boek Zelfcompassie uitgebracht. De eerste druk was binnen een paar maanden uitverkocht. En ook in ons werk zien we dat veel mensen verlamd worden door strengheid richting zichzelf. Met alle negatieve gevolgen van dien. Je gaat moeilijke zaken uit de weg om maar niet echt te falen, je stelt een lastige taak uit om maar geen fout te maken. En je kunt je wel voorstellen dat jezelf zo op de kop zitten enorm belastend is en een enorme bak met energie en onzekerheid kost. Dit staat veel (werk)plezier en effectiviteit in de weg. Is dit herkenbaar?

Die week van ruimte en rust, uit de hectiek stappen van het leven van alledag hielp me enorm om weer in contact te komen met mijn ‘fundamentele goedheid’. Het bracht me terug naar essentiëel ‘mens zijn’. Vanuit dit vertrouwen ontstaat vanzelf een grotere openheid naar de wereld en naar anderen. En ik weet van mezelf en de mensen waar we mee werken: dit is een zo veel krachtiger, rijker en effectiever startpunt om je leven, je werk vorm te geven.

 

Ik ga op reis en ik laat thuis….

Vakantie is de perfecte tijd om jezelf ruimte te geven. Weer op adem te komen. Bij te tanken. Tijd voor onverwachte inspiratie en avontuur. Gek genoeg voelt vakantie, vooral de eerste dagen, soms helemaal niet zo relaxed. Je bent doodop van een jaar hard werken, de vermoeiende reis en al het regelwerk.

Daar lig je lekker aan het strand. Alle ingrediënten zijn aanwezig om je optimaal vrij te voelen. Maar echt ontspannen lukt niet. Stiekem heb je een hele to do lijst in je hoofd. Je hebt een stapel boeken die uit moet, je wilt dat ene unieke museum bekijken, je wilt nog gaan raften met je kinderen, enz. Schaamteloos nutteloos en vrij zijn lijkt een hele kunst.

En wat blijkt? Juist de kunst om de controle los te laten, schaamteloos te niksen is een belangrijke sleutel voor creativiteit en duurzaam succes. De Amerikaanse hoogleraar Brene Brown kwam dit in haar onderzoek naar succesvolle mensen tegen.

Juist de mensen die hun ‘anders moeten zijn’ en  streven naar perfectie loslaten, kunnen uitkomen bij wat boeddhisten wel noemen: natural perfection. Wat een grap. Je laat de controle los  – en in plaats van chaos ervaar je gek genoeg veel meer ruimte voor stuurmanschap en creativiteit – en dat met meer natuurlijk gemak.

Hoe is dit mogelijk? Waar zit de sleutel? Het is niet moeilijk in te zien dat als je jezelf minder op je kop zit en vast zet, maar in plaats daarvan ruimte en vertrouwen geeft, dit een heel verschil maakt. Juist door de situatie minder te controleren, ontstaat er ruimte voor meer mogelijkheden. Bedenk maar hoe het zal zijn als jouw baas jou helemaal vertrouwt en de ruimte en tijd geeft om met jouw ideeën te komen en die tot uitvoering te brengen. Voel je het verschil? Voel je je vrijheid, je potentie, je neiging om als vanzelf betekenisvolle dingen tot stand te brengen? Dat kun je dus met jezelf ook doen.

Dus: take a break. Geef jezelf eens vrij van je dagelijkse hard werken mentaliteit. Laat je perfectionisme thuis en neem een echte vakantie. Geef jezelf alle tijd en ruimte waarin je niets van jezelf hoeft maar alles mag. Signaleer wanneer je jezelf iets dwangmatig oplegt. Vraag jezelf af: moet dit echt, heb ik er zin in? Ga de dag eens in zonder vaste doelen en programma’s die je perse moet ‘afvinken’. Geef jezelf het vertrouwen dat wat je ook doet goed is.

Dit zal in het begin misschien onwennig zijn. Voel je je in het begin rusteloos, onbestemd of ronduit vervelend? Geef dat maar de ruimte, vertrouw jezelf ook op dat punt, precies zoals je bent. Zonder het verder te problematiseren.

En dan zul je soms zomaar ‘natural perfection’ opmerken.  Dat je je ‘opeens’ zonder aanleiding vrij en op je gemak voelt. Dat je ‘ineens’ een goed idee invalt, terwijl je aan het vliegeren bent met de kinderen. Of dat je je ‘ineens’ zo krachtig en verbonden voelt, terwijl je berg opklimt. Of dat je ‘zomaar’ met een enkele simpele opmerking een gespannen gezinssituatie ontspant.

Vakantie blijkt een ideale tijd voor ‘natural perfection’. Omdat je jezelf de ruimte geeft.

P.S. Wil je de inspirerende TED-Talk van Brene Brown bekijken?: Brene Brown: The power of vulnerability

Waarom uitblinkers fouten maken

Vandaag las ik in de Harvard Business Review het veel gelezen artikel ‘Managing Yourself: The Paradox of Excellence’. Dit artikel gaat over hoe je werkelijk kunt excelleren in je werk.

Want dat is wat veel van de de ambitieuze, talentvolle professionals met wie wij werken willen. Ze willen effectief en bevlogen werken. Jij ook? En hoe doe je dat? Meestal door heel hard te werken en ‘goed je best te doen’ c.q. ‘goed te presteren’. We zijn gehecht aan het beeld dat we goed functioneren en daar past niet bij dat we falen. Daarom gaan we – vaak onbewust – werkzaamheden of contacten uit de weg waar we mogelijk iets fout kunnen doen. En daarmee creëren we ons eigen ‘glazen groeiplafond’.

Hierover zegt DeLong, Professor Management  aan Harvard: ‘To achieve continued success, you must open yourself up to new learning experiences that may make you feel uncertain at best and incompetent at worst’. De essentie van zijn onderzoek: juist door fouten te durven maken en daarvan te leren, het liefst samen met anderen, kun je echt groeien in je vak en uitblinken.

Makkelijk gezegd. Maar waarom dan toch liever in die comfortzone blijven? Veel van ons zijn opgegroeid met het idee dat je alles direct goed moet doen.  Dingen (nog) niet kunnen, blijkt een taboe. En als iets niet lukt of je hebt iets niet onder controle, voelt dat niet prettig. Terwijl je het ook anders kunt bekijken: iedereen heeft dingen die hij of zij nog niet kan, iedereen maakt af en toe een fout.

De vraag is dus: durf jij de experimentele ruimte op te zoeken om daar te leren? Als ambitieuze professional ben je waarschijnlijk graag zelfstandig en vraag je niet snel om hulp? Je toont je liever niet kwetsbaar en gaat stevige feedback vaak uit de weg? Hiermee ontneem je je volgens DeLong een gouden kans om werkelijk te excelleren.

Als je werkelijk succesvol wilt zijn op de lange termijn is het nodig om op korte termijn ook risico’s te durven nemen. Om je blik en werkhouding te openen. Om met nieuwe activiteiten en gedrag te experimenteren. Om van en met anderen te sparren, te leren.


Wil je het volledige Harvard artikel lezen?  http://hbr.org/2011/06/managing-yourself-the-paradox-of-excellence